Od parafrazy słów prezydenta USA Johna Kennedy’ego rozpoczął się w Noworudzkiej Szkole Technicznej w Nowej Rudzie uroczysty apel z okazji Święta Niepodległości.

   Końcowe lata panowania Augusta III gwałtownie pogłębiły rozkład Rzeczypospolitej. W 1772r. korzystając ze słabości naszego kraju, trzej sąsiedzi: Rosja, Prusy i Austria podpisały porozumienie, na mocy którego dokonano I rozbioru Polski. Państwa zachodnie nie protestowały poświęcając całość Rzeczypospolitej interesom w innej części Europy.

   

    Po tym tragicznym wydarzeniu Polacy podjęli próby usprawnienia organizmu państwowego Rzeczypospolitej. Powołano Komisję Edukacji Narodowej. Zapoczątkowano szereg reform zwieńczonych ustawą rządową z 3 maja 1791r. zwaną Konstytucją 3maja (drugą po Stanach Zjednoczonych ustawą konstytucyjną regulującą organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli).

   Sytuacja ta nie podobała się Prusom i Rosji. Obca przemoc, wykorzystując najbardziej wsteczne żywioły w Rzeczypospolitej unicestwiła próby naprawy ustroju.

Próba ratowania suwerenności wyrażona powstaniem Kościuszkowskim zakończyła się niepowodzeniem. Likwidacja państwa polskiego była po drugim rozbiorze praktycznie przesądzona.

   Polacy nigdy nie pogodzili się z utratą niepodległości. „Paść może  i naród wielki, zniszczeć może tylko nikczemny”, mówił patron naszej szkoły Stanisław Staszic. Słowa te przyświecały dalszym pokoleniom.

   Nadzieje na odrodzenie państwa polskiego wiązano z Napoleonem, który prowadził zwycięskie boje z krajami, które uczestniczyły w rozbiorach. Jednak po jego ostatecznej klęsce pod Waterloo nadzieje upadły.

   Kolejny zryw patriotycznych warstw polskiego narodu wyrażony Powstaniem Styczniowym również nie przyniósł sukcesu. Wszystkie te próby, chociaż nieudane, podtrzymywały aspiracje Polaków do niepodległego bytu, przypominały wrogom, że Polacy istnieją i rozbudzały świadomość narodu wśród szerokich mas ludowych.

   Z jednej strony Polacy podejmowali „pracę od podstaw” rozwijając aktywność gospodarczą i kulturalną; z drugiej zaś strony w początkach XX wieku zaczęto tworzyć tajne organizacje o charakterze wojskowym, gdyż niektórzy patrioci uważali, że tylko walka zbrojna przyniesie Polsce upragnioną niepodległość.

   Wybuch I wojny światowej wzbudził w polskich sercach wiele nadziei, gdyż Rosja i Niemcy powstali przeciw sobie. Nastroje wspólne obozu patriotycznego wyraził najlepiej  głośny wiersz Edwarda Słońskiego, ukazujący dramat Polaków walczących po dwóch stronach frontu, dający jednakże wyraz przekonaniu

   6 sierpień 1914 roku, pierwsza kompania kadrowa pod dowództwem Józefa Piłsudzkiego przekroczyły granicę zaboru rosyjskiego i dotarła do Kielc ustanawiając prowizoryczne władze polskie. To śmiałe wystąpienie piłsudczyków nie przyniosło jednak zamierzonych rezultatów. Trzeba było nadal czekać.

    Zrzucenie obcego jarzma „wybuch” niepodległości nastąpił najpierw w zaborze austriackim. W ostatnich dniach października 1918r.  Polska Organizacja Wojskowa ( POW ) poparta przez ludność rozbroiła austriackie załogi w Galicji Zachodniej w przyległej części Śląska Cieszyńskiego  i w okupacji austriackiej Królestwa. 31 października objęła władzę w Krakowie Polska Komisja Likwidacyjna złożona z przedstawicieli wszystkich stronnictw od endecji do PPSD  z wyłączeniem konserwatystów.

      W Lublinie pod osłoną oddziałów POW dowodzonych przez Rydza – Śmigłego doszło do utworzenia „Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej”, który 7 listopada wydał Manifest z obietnicami daleko idących reform społecznych.

I choć nie brakowało krytyk i rozczarowań, to znacznie silniejsze było przeświadczenie szerokich rzesz narodu, że o tę utraconą niepodległość warto było walczyć, że warto było ją odzyskać