im. Stanisława Staszica

      4 kwietnia 1946 roku na mocy decyzji jaką wydało Dolnośląskie Zjednoczenie Przemysłu Węglowego powołano do życia Dokształcającą Szkołę Zawodową Przemysłu Węglowego w Nowej Rudzie. Początki były bardzo skromne, gdyż w pierwszym roku istnienia szkoła liczyła zaledwie 10 nauczycieli i 105 uczniów, którzy uczyli się w trzech gabinetach w budynku oddanym w całości do użytku w 1938 roku. Dokumentację budynku wykonał miejscowy architekt Rode. Budową kierował oddział budowlany kopalni "Nowa Ruda". Kierownikiem szkoły do wyzwolenia był inż. górnictwa Ernst Herden, przedmiotów zawodowych uczył wyższy dozór kopalni, a przedmiotów ogólnych nauczyciele ze szkół noworudzkich. Za naukę zawodu odpowiedzialni byli najlepsi fachowcy noworudzkiej kopalni. Uczniowie za pracę otrzymywali specjalne wynagrodzenie.

      Pierwsi uczniowie rekrutowali się z bardzo różnych środowisk i regionów Polski, głównie jednak z województw wschodnich i centralnych, choć w szeregach tych nie brakowało także repatriantów z Francji i Belgii. Poważnym problemem był wtedy fakt, że młodzież rekrutowana do szkoły była bardzo zróżnicowana pod względem zarówno intelektualnym, jak i wiekowym. Wielu trzeba było douczać i głównie na tym skupiała się początkowa działalność szkoły. Przemawiały za tym także inne fakty. Mianowicie bardzo dokuczliwy był brak nauczycieli, jak i podręczników. Nie dopracowano się jeszcze jednolitego i spójnego programu nauczania. Brakowało pomocy naukowych, a istniejąca baza lokalowa była zbyt skromna jak na rosnące stale potrzeby; w 1948 r. do szkoły uczęszczało już 210 ucznów.

      Pierwszym dyrektorem szkoły był Kazimierz Juda i pełnił tę funkcję od 4.04.1946 do 31.08.1947 r. Kolejno stanowisko dyrektora szkoły zajmowali:

• Kazimierz Juda ( 4.04.1946 r. - 31.08.1947 r.),
• mgr Stanisław Cholewa ( 1.09.1947 r. - 30.10.1948 r. ),
• Edward Świątek ( 1.04.1949 r. - 30.10.1949 r. ),
• Zbigniew Staniszewski ( 1.11.1949 r. - 31.08.1951 r. ),
• Jerzy Sewio ( 1.09.1951 r. - 15.05.1953 r. ),
• Franciszek Jandziś ( 15.05.1953 r. - 31.09.1958 r. ),
• Grabowski Mieczysław ( 1.09.1958 r. - 31.08.1984 r.),
• mgr Bogumił Ważny ( 1.09.1984 r. - 31.08.1997 r.),
• mgr Paweł Marciniak (1.09.1997 r.- 31.08.2005 r.)

      Po roku 1947 nazwa szkoły uległa wielokrotnej zmianie:

• Szkoła Przemysłowo-Górnicza Dolnośląskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego w Nowej Rudzie od 1.06.1947 do 31.08.1952 r.
• Zasadnicza Szkoła Górnicza Ministerstwa Górnictwa w Nowej Rudzie od 1.09.1952 do 31.08.1954 r.
• Zasadnicza Szkoła Górnicza Ministerstwa Górnictwa Węglowego w Nowej Rudzie od 1.09.1954 do 31.08.1957 r.
• Zasadnicza Szkoła Górnicza Ministerstwa Górnictwa i Energetyki w Nowej Rudzie od 1.09.1957 do 8.05.1959 r.
• Zasadnicza Szkoła Górnicza Kopalni Węgla Kamiennego "Nowa Ruda" w Nowej Rudzie od 9.05.1959 do 31.08.1978 r.
• Zespół Szkół Górniczych Ministerstwa Górnictwa w Nowej Rudzie od 1.09.1978 r.

      Większość tych zmian, zwłaszcza wcześniejszych, nie wniosła jednak prawie nic do bazy i ogólnej kondycji szkoły. Mimo że w 1952 roku dobudowano dwie sale lekcyjne, to jednak na planowy i systematyczny rozwój trzeba było jeszcze trochę poczekać. Dopiero w 1958 roku, gdy szkołę przejęła Kopalnia Węgla Kamiennego nastąpił zasadniczy i długo oczekiwany przełom. Wzrosła liczba uczniów, ustabilizowała się kadra pedagogiczna, rozpoczęła się na szeroką skalę modernizacja i rozbudowa bazy do szkolenia teoretycznego oraz praktycznego. Przybyło gabinetów lekcyjnych, które zostały wyposażone w bardzo nowoczesne, jak na ówczesne czasy, zestawy pomocy naukowych i środków audiowizualnych. Szkoła dzięki wydatnej pomocy i opiece Kopalni Węgla Kamiennego "Nowa Ruda", stała się jedną z najlepiej pracujących i wyposażonych szkół resortowych w kraju. Za opinią tą szły w parze także statystyki, które mówią, że na przełomie lat 1963/64 liczba kształcących się w niej uczniów przekroczyła 500.
      Władze szkolne postawiły przed sobą także inne wyzwanie. Ambicją ich stało się, aby szkolne szeregi zasilić mogli uczniowie z innych części regionu, a nawet kraju. W tym celu na przełomie lat 60-tych został zorganizowany internat.
      Wraz z systematycznym rozwojem kopalni, stale rosło zapotrzebowanie na nowych pracowników. Szkoła zmuszona została do corocznego zwiększenia naboru do pierwszych klas. W pewnym momencie doszło do sytuacji, kiedy posiadana baza stała się ponownie niewystarczająca. Wymusiło to działania na rzecz pozyskania nowych obiektów.

      Już na przełomie lat 1964/65 przystosowano dla potrzeb szkoły przekazaną przez kopalnię sztolnię ćwiczebną. Odbywali w niej zajęcia praktyczne uczniowie klas drugich. Dla klas trzecich zorganizowano zajęcia na specjalnym polu szkoleniowym w kopalni "Słupiec".
      W roku 1971 wychodząc na przeciw zapotrzebowaniu, podjęto decyzję o budowie nowego kompleksu warsztatowego, który istnieje do dnia dzisiejszego. Znalazły w nim miejsce:

• kuźnia i spawalnia,
• warsztat mechaniczny,
• warsztat elektryczny.

      Władze szkolne zawsze przywiązywały ogromną rolę do wychowania sportowego młodzieży. Wybudowano obszerną i bogato wyposażoną salę gimnastyczną, w której po dziś dzień odbywają się zajęcia oraz zawody szkolne, jak i międzyszkolne.
      Stale rosnące potrzeby i dobra współpraca z kopalnią zaowocowały przekazaniem w roku 1985 na rzecz szkoły dodatkowo dwóch obiektów.
      Stan posiadania szkoły wzbogacił się ponownie z chwilą podjęcia decyzji o likwidacji Kopalni Węgla Kamiennego "Nowa Ruda". Wtedy to szkoła stała się właścicielem kina "Górnik". Obecnie część pomieszczeń wykorzystuje się jako gabinety przedmiotowe, pozostałe podobnie jak kiedyś wykorzystywane są do prowadzenia kulturalnej działalności pozalekcyjnej.
     Drugim obiektem jest stadion sportowy wybudowany dla potrzeb Górniczego Klubu Sportowego "Piast". Obecnie w okresie letnim uczniowie odbywają na nim lekcje wychowania fizycznego. W budynku stanowiącym niegdyś siedzibę klubu zorganizowano hotel.
     Dzięki osobistemu zaangażowaniu i ogromnym wkładzie pracy nauczyciela wychowania fizycznego mgr Wojciecha Legiecia, powstała w budynku obecnej sali gimnastycznej dobrze wyposażona siłownia. Jest miejscem efektywnego spędzania czasu wolnego przez uczniów, przed lub po zajęciach.

      Przełomowym momentem w życiu szkoły była decyzja Kuratora Oświaty i Wychowania o powołaniu z dniem 1 września 1978 roku pełnej szkoły średniej o nazwie Zespół Szkół Górniczych Ministerstwa Górnictwa w Nowej Rudzie, w skład której weszły:

1. Szkoła Przysposabiająca do Zawodu, która przygotowywała do zawodu górnik technicznej eksploatacji złóż.
2. Zasadnicza Szkoła Zawodowa Kopalni Węgla Kamiennego "Nowa Ruda" w Nowej Rudzie z wydziałem dla pracujących uczyła w zawodach:
   • górnik technicznej eksploatacji złóż,
   • mechanik maszyn i urządzeń górnictwa podziemnego,
   • mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych,
   • elektromonter górnictwa podziemnego,
   • monter układów elektronowych i automatyki przemysłowej.
   
   
3. Technikum Górnicze Ministerstwa Górnictwa w Nowej Rudzie z wydziałem dla pracujących uczyło w zawodach:
   • technik górnik,
   • technik mechanik,
   • technik elektryk.
   
   
4. Średnie Studium Zawodowe Ministerstwa Górnictwa w Nowej Rudzie z wydziałem dla pracujących uczyło w zawodach:
   • górniczym,
   • górniczo - mechanicznym,
   • górniczo - elektrycznym.

      Powołanie do życia Zespołu Szkół Górniczych przyczyniło się znacznie do dalszego dynamicznego rozwoju szkoły. W 1981 roku, czyli 35 lat od jej powstania, liczyła już ponad 1200 uczniów kształcących się w 40 oddziałach. W zespole pracowało ponad 60 nauczycieli z pełnymi kwalifikacjami zawodowymi i pedagogicznymi. Zespół posiadał 17 gabinetów przedmiotowych, bibliotekę z czytelnią, nowe warsztaty szkolne, salę gimnastyczną i boiska sportowe, bazę wypoczynkową w Srebrnej Górze, świetlicę i pomieszczenia dla kół zainteresowań, internat, harcówkę i Izbę Pamięci Narodowej.
     Ostatnie lata przyniosły wiele daleko idących zmian w strukturze i sposobie pracy szkoły. Czynnikiem, który wymusił takie działania, było podjęcie na najwyższym szczeblu decyzji o stopniowej likwidacji Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego. Stało się jasne, że los ten spotka także Kopalnię Węgla Kamiennego "Nowa Ruda", z którą tak ściśle związana była szkoła. Sytuacja wymagała podjęcia szybkich i radykalnych decyzji. Władze szkoły, mając świadomość, że dalsze kształcenie górników jest merytorycznie nieuzasadnione, podjęły kroki w celu restrukturyzacji szkoły. Pierwszym krokiem było przekształcenie Zespołu Szkół Górniczych Ministerstwa Górnictwa w Zespół Szkół Zawodowych Państwowej Agencji Węgla Kamiennego. Po raz pierwszy w historii szkoły nie przeprowadzono naboru do klas pierwszych o specjalnościach górniczych. Część uczniów z technikum górniczego (młodsze roczniki) przekwalifikowano na inne zawody, bardziej potrzebne w regionie. Restrukturyzacja szkoły postępuje nadal i weszła z zupełnie nowy etap.
     Dnia 1.01.1993 roku Zespół Szkół Zawodowych Państwowej Agencji Węgla Kamiennego został przekształcony w Zespół Szkół Zawodowych nr 2. Jest to niewątpliwie historyczna data, gdyż w dniu tym pełną kontrolę nad szkołą przejęło Kuratorium Oświaty i Wychowania. Nastąpiło ostateczne odłączenie od kopalni i resortu górnictwa.

      W tym okresie szkoła nasza uczestniczyła w programie pilotażowym tworzenia średnich szkół technicznych nowego typu - liceów tchnicznych. Tworzenie nowych szkół wymaga jednak zatrudnienia nauczycieli i instruktorów o specjalnościach rzadko spotykanych w naszym regionie. Tym zapotrzebowaniom wychodziła naprzeciw nawiązana współpraca między ZSZ nr 2 , a Szkołą Techniczną "Provill" z Lomel w Belgii. Nauczyciele, którzy w minionym okresie byli związani z górnictwem węglowym, zostali przekwalifikowywali w tamtejszej szkole, przenosząc na nasz grunt podpatrzone rozwiązania, a zwłaszcza zdobytą wiedzę. Część nauczycieli przeszła także szkolenia krajowe, głównie z dziedziny informatyki i przedsiębiorczości.
     Wszyscy mają świadomość, że sytuacja szkolnictwa jest zła. Dlatego też szkoła na własną rękę szuka dróg do zdobycia pozabudżetowych środków. Już od trzech lat uczniowie w ramach zajęć praktycznych wykonują wyroby z metalu, których odbiorcami są nasi belgijscy partnerzy. Należą do nich: firma "Isolair" z Genk oraz firma "Kunstambachtelijke Bedrijven" Svennen - Coenen z Kinroii. Niemal tradycją stało się już wykonywanie usług produkcyjnych na zlecenie krajowych instytucji i osób prywatnych.

     Zysk z działalności usługowo - produkcyjnej warsztatów szkolnych w roku szkolnym 1994/95 zamknął się kwotą 19.867 PLN.
     Poważny udział w pozyskaniu dodatkowych dochodów ma działalność kursowa. Przeszkolono tu i przekwalifikowano, około 750 osób na kursach:

• komputerowym I i II stopnia,
• komputerowym III stopnia,
• księgowości,
• księgowości z zastosowaniem komputera,
• działalności małych i średnich przedsiębiorstw,
• odlewników żeliwa,
• BHP,
• palaczy CO,
• konserwatorów,
• spawaczy elektryczno - gazowych,
• ABC działalności gospodarczej,
• innych.

      W ramach prowadzenia działalności kursowej 158 osób bezrobotnych znalazło pracę po ukończeniu szkolenia. Zysk z działalności kursowej w roku szkolnym 1994/95 zamknął się kwotą 16.784 PLN.
      Zespół Szkół Zawodowych nr 2 jest szkołą otwartą na podejmowanie coraz to nowych wyzwań. Dwa lata temu nawiązano współpracę z Christian Wolff Gymnasium w Halle. Owocem prowadzonych rozmów i negocjacji był wyjazd grupy 25 uczniów noworudzkiej szkoły do Halle. Kontakty takie znacznie podnoszą atrakcyjność szkoły. Poza tym pozwalają na lepsze poznanie się młodzieży z obu krajów, zmianę stereotypów i praktyczne wykorzystanie zdobytych w szkole umiejętności językowych. Od tego pionierskiego wyjazdu wymiana młodzieżowa wejdzie na stałe do szkolnego krajobrazu, jako wyraz naszego dążenia do wspólnej Europy. Reealizacja tego przedsięwzięcia nie byłaby możliwa bez ogromny wkładu pracy włożony w realizację tego zadania przez całą dyrekcję oraz mgr Józefa Kochniarczyka.

      Ostatnie lata bardzo mocno zmieniły szkołę. Struktura klas ulega ciągłym zmianom. Upowszechniają się zwłaszcza klasy koedukacyjne, które na stałe już weszła do krajobrazu szkoły. Stale trwają prace nad wzbogaceniem szkolnej oferty o nowe kierunki nauczania. Wszystkie te działania prowadzi się jednak bardzo ostrożnie, poprzedzając je zawsze rzeczowymi konsultacjami. Kluczowym wariantem jest tu przydatność przeszłych absolwentów dla regionu i środowiska lokalnego. Chodzi o to, aby uczniowie kończąc naukę w szkole nie powiększali rzeszy bezrobotnych, tylko dzięki zdobytej wiedzy i wypracowanym umiejętnościom, mogli znaleźć zatrudnienie w istniejących i nowo tworzonych miejscach pracy.

      Obecnie wysiłki władz szkolnych skupiają się w głównej mierze na wyposażeniu w nowoczesny sprzęt pracowni przedmiotowych. Dumą szkoły jest posiadanie pięciu pracowni komputerowych. Ich wyposażenie jest systematycznie wzbogacane.
     W skład istniejących już 7 pracowni przedmiotowych weszły oprócz komputerowych także 2 elektroniczne, elektryczna, techniki cyfrowej i mechaniczna.

      Nikogo nie trzeba chyba przekonywać, że o szkole, jej pozycji i efektach dydaktycznych decyduje bardzo wiele elementów. Oprócz działalności dydaktycznej ogromną rolę w prawidłowym procesie kształcenia odgrywa aspekt wychowawczy. Wpajanie młodemu człowiekowi pozytywnych wzorów jest niemal koniecznością i statutowym obowiązkiem dobrej szkoły. Spoglądając wstecz widać wyraźnie, że element ten w całej historii szkoły odgrywał bardzo znaczącą rolę i realizowany był z pełną determinacją.
      Częstymi gośćmi w ZSZ nr 2 byli znani aktorzy scen polskich. Prezentowany przez nich program artystyczny każdorazowo spotykał się z bardzo życzliwym i entuzjastycznym przyjęciem. Efektem były zawsze niezapomniane przeżycia i ogromny bagaż wyniesionej wiedzy. Uczniowie uczestniczący w tych spotkaniach zawsze bardzo wysoko oceniali ich merytoryczną wartość podkreślając konieczność i potrzebę ich organizowania. Powodowały one większe obycie w świecie kultury i niezapomniane wspomnienia.

     Zespół Szkół Zawodowych nr 2 zawsze odnosił ogromne sukcesy w licznych zawodach sportowych i olimpiadach przedmiotowych Wśród uczniów jest duża grupa tych, którzy odnosili i nadal odnoszą ogromne sukcesy w tej dziedzinie. Można chyba zaryzykować stwierdzenie, że szkoła dopracowała się własnej kadry, stanowiącej niemal zawodową obsadę wszystkich odbywających się w kraju zawodów sportowych. Bardzo pozytywny jest także fakt, iż każdego roku przybywa nowych sił godnie podtrzymujących te bogate tradycje.
      Potwierdzeniem tego faktu jest liczna rzesza uznanych sportowców wywodzących się z grona absolwentów szkoły.

     W 1985r. powstała klasa sportowa - kolarsto szosowe, ze środków Głównego Komitetu Kultury Fizycznej w Warszawie. Założycielami klasy byli dyrektorzy: B.Ważny, P.Marciniak, W.Duczyński, J.Zieliński ze strony klubu GKS Piast Nowa Ruda trener kordynator Nafred Matuszewski. Trenerem prowdzącym zajęcia sportowe był S.Niekrasz
     W okresie funkcjonowania klasy sportowej zawodnicy odnieśli w latach 1987 - 1992 następujące sukcesy:

• Ogólnopolska Spartakiada Młodzieży(OSM) w kolarstwie szosowym: jazda dwójkowa: G.Rosoliński i D.Jurewicz - srebrny medal, szkoła o ogólnej klasyfikacji zajeła 3 miejsce w kraju;
• Górski Mistrzostwa Polski(GMP) J. Listwan - brązowy medal;
• w roku 1989 na OSM srebrny medal w jeździe indywidualnej na czas - G.Rosoliński;
• w tym samym roku, złoty medal, start wspólny G.Rosoliński;
• 1991 OSM jazda dwójkami G.Mońko i M.Jabłoński - brązowy medal;

Oprócz szkoły sportowej, do naszej szkoły chodzili sportowcy do zwykłych klas a wśród nich

1. Kolarze
   • Jan Jankiewicz - dwukrotny v-ce mistrz świata,
   • Jan Smyrak - olimpijczyk ( olimpiada w Monachium),
   • Tadeusz Smyrak - drużynowy mistrz polski w wyścigu na 100 km.
   • Oprócz nich na mistrzostwach polski sukcesy odnosili: Stanisław Machała, Jarosław Mieczkowski, Jan Trybała,Mieczysław Mońko
2. Mistrzowie polski w pływaniu: Mariusz Wojtoń i Artur Szablewski.
3. Wśród absolwentów szkoły jest także kilku wybitnych piłkarzy m. in.:Tadeusz Nowak - były zawodnik Legii Warszawa, i angielskiego klubu Bolton, Czesław Owczarek - były zawodnik Olimpii Poznań, Amica Wronki.
4. Kulturysta - Leszek Grzebień.

Do innych elementów z działalności pozalekcyjnej należą m.in. :

• działalność orkiestry dętej i dwóch zespołów rockowych,
• regularne wyjazdy do wrocławskich teatrów,
• zajęcia sportowe prowadzone przez Uczniowski Klub Sportowy.

Od 1 września 2002 roku, szkoła zmieniała nazwę na Noworudzką Szkołę Techniczną. Dyrektorem Szkoły był nadal mgr Paweł Marciniak, a nowymi wicedyrektorami zostali: mgr inż. Antoni Adamiak i mgr Józef Kochniarczyk.
      W 2004 roku wicedyrektora mgr Józefa Kochniarczyka powołanego na stanowisko Dyrektora Wydziału Edukacji i Sportu Starostwa Powiatowego w Kłodzku zastapiła mgr Krystyna Bazała-Marcinkowska.  

      Jak widać z przedstawionej historii Zespół Szkół Zawodowych przebył ogromną drogę. Od niewielkiej, mało znaczącej jednostki oświatowej stał się jedną z największych szkół w regionie, o ogromnych osiągnięciach dydaktycznych i wychowawczych. Przez lata działalności udało się dopracować dobrej i wykwalifikowanej kadry, która pozwoliła na niemal bezbolesne przejście z epoki szkoły górniczej do epoki, w której kształci się uczniów w wielu potrzebnych dla regionu zawodach i na bazie nowych typów szkół. Jest to niewątpliwie ogromny dorobek pozwalający optymistycznie i odważnie spoglądać w przyszłość.